Hatha yoga voor fysiek beperkten / chronisch zieken

Na 26 jaar heb ik geen specifieke groepen meer voor mensen met een fysieke beperking/chronische ziekte. Mijn kennis en ervaring komt momenteel van pas bij de yoga voor mensen met een long/post-covid. Maar ook in de reguliere yogalessen, waar ook  mensen aan deel kunnen nemen  met een lichte fysieke beperking of chronische ziekte. Bij vele aandoeningen is het mogelijk door aanpassingen deel te nemen aan de yogalessen.

Hoe vitaler de mens zich voelt, hoe beter de mens invulling kan geven aan zijn leven.

Hatha yoga is door iedereen te beoefenen, dus ook door zieken, gehandicapten en door mensen op hoge leeftijd. Vaak wordt yoga geassocieerd met het doen van moeilijke oefeningen waarvoor men zeer lenig moet zijn. Dit is een vertekend beeld van yoga en roept alleen maar de reactie op: “ja maar dat kan ik niet”.
Beweging van de mens is echter meer, bewegen is ook ademen en denken.

Een zieke of gehandicapte mens kan weliswaar beperkt zijn in de beweging, maar er kan altijd gewerkt worden vanuit de gebieden die wel toegankelijk zijn. Het uitgangspunt is kijken naar wat iemand kan en niet wat iemand niet kan. Yoga kan daarom ook zittend op een (rol) stoel gedaan worden.
De ademhalingsoefeningen hebben een goed effect op het lichaam, de ademhaling geeft een interne beweging in het lichaam, doordat we bij inademen spieren aanspannen en bij uitademen loslaten. Een goede ademhalingstechniek geeft ook een betere bloedcirculatie en dit heeft vervolgens weer grote invloed op onze algehele conditie. Door bewust te worden van de ademhaling en deze op de juiste wijze toe te passen kan de mens rust/ontspanning ervaren.
Ook concentratieoefeningen zijn zeer belangrijk in de yoga. Door te leren ons te concentreren op één onderwerp of op de ademhaling kan de geest tot rust gebracht worden. Mensen die zeer beperkt zijn in hun beweging wordt geleerd oefeningen in gedachte uit te voeren. Dit heeft een positieve effect op het lichaam, want gedachtes kunnen spieren aansporen (beïnvloeden), waardoor de beleving van de oefening als echt kan worden ervaren. Dit betekent dat gedachtes worden omgezet in energie, hetgeen een uiterste concentratie van de deelnemer vereist.

We beginnen met de oefeningen op de stoel en sluiten de les af met een ontspanningsoefening. De ontspanningsoefening wordt gedaan op ligstoelen en voor degene die het kan zijn er matten om op te liggen en sommige mensen maken gebruik van hun eigen rolstoel.
Na de les kan er nagepraat worden met een kopje thee of koffie.

Toen ik in 1996 werd benadert door de MS vereniging om yogales te geven aan hun leden, mensen met multiple sclerose wist ik gelijk; ‘dit ga ik doen’.
Een vriendin van mij die jaren bij mij yoga had gevolgd, de laatste jaren daarvan aangepast vanwege een ernstige spierziekte die bij haar was geconstateerd, zei tegen mij: “dit moet je doen, dit kun je”. De oefeningen werden op stoelen gedaan, ook de ontspanningsoefening. Dit laatste zag ik graag anders en toen ik in 2000 mijn praktijk aan de Rivierenhof begon (rolstoel toegankelijk), heb ik ook deze groep daar naar toe gehaald. Voor mensen die niet op een mat konden liggen tijdens de ontspanningsoefening had ik ligstoelen gekocht/geleend. Ook werd in die tijd de groep opengesteld voor mensen met andere beperkingen.
In 2010 ben ik in samenwerking met de Noorderbrug de lessen gaan geven in het activiteiten centrum aan de Helperoostsingel. Helaas kan ik daar geen les meer geven wegens veranderingen bij deze instelling.

Mensen waarbij de fysieke beperkingen zodanig zijn dat het lichaam nog tot redelijke prestaties in staat is, kunnen deelnemen in een van de andere yogagroepen die ik wekelijks geef.

“Na een les was ik verkocht: Henny heeft laten zien dat ik ondanks mijn ziekte volwaardig mee kan doen in haar ‘normale’ lessen”.
– Ervaring van een deelneemster –